Kryzysy gospodarcze to bolesne etapy historii, które pozbawiają miliony ludzi pracy i oszczędności. Umiejętność rozpoznania kryzysu na początkowym etapie może pomóc człowiekowi zaoszczędzić pieniądze, a czasem nawet pozostać „na plusie”.
Zmniejszona siła nabywcza
Ceny podstawowych produktów w sklepach zaczynają rosnąć, a pensje pozostają takie same. Ta sytuacja finansowa nazywana jest „kryzysem nadprodukcji”. Najpoważniejszy kryzys nadprodukcji miał miejsce w latach 30. w Stanach Zjednoczonych i został nazwany „Wielkim Kryzysem”. Na ulicach znalazły się miliony Amerykanów i tylko kompetentna polityka prezydenta Franklina Roosevelta pozwoliła zminimalizować straty.
Wahania walut
Zmiany w notowaniach występują z kilku powodów. Po pierwsze, niestabilność (w tym bankructwo) dużych przedsiębiorstw i całych państw powoduje aktywność maklerów giełdowych, którzy zarabiają na wahaniach kursów walut. Wielu traderów nawet nie próbuje zarabiać pieniędzy, ale minimalizować straty poprzez obniżanie cen „nierzetelnych” instrumentów finansowych, chcąc jak najszybciej je sprzedać.
Kryzysy z 1987 roku („Czarny Poniedziałek”) i 2008 roku wiązały się więc z nadmiernymi spekulacjami w japońskiej walucie (jenie). Na kryzysy (i deprecjację waluty) często mają również wpływ wydarzenia polityczne, zwłaszcza wojny.
Zgodnie z teorią Kondratiewa gospodarka składa się z okresów cyklicznych trwających 40-60 lat. Recesje i kryzysy są niezbędne, aby społeczeństwo „zresetowało” system finansowy.
Cięcia luzem
Na skutek spadku siły nabywczej ludności wiele przedsiębiorstw traci rynek zbytu, towary nie są sprzedawane, a przepływ środków pieniężnych się kończy. Trzeba płacić pensje, ale nie ma pieniędzy. Uruchamia się „zasada domina”. Zrujnowanie kilku dużych przedsiębiorstw może doprowadzić do bankructwa wszystkich pozostałych.
Jeśli ludzie pozostają na ulicy (często o tym donoszą gazety), prowadzi to ponownie do spadku siły nabywczej. Wszystkie ogniwa systemu są ze sobą połączone. Dlatego kryzys może dotknąć nawet stosunkowo dobrze prosperujące sektory rynku.
Historycy uważają, że pierwszy kryzys gospodarczy miał miejsce w starożytnym Rzymie. Było to spowodowane długiem rządu i krótkowzroczną polityką „gwałtownej deflacji”.
„Antykruchość”
Teorię antykruchości zaproponował amerykański finansista Nicholas Taleb. Zgodnie z teorią kruche systemy finansowe opierają się na pożyczkach i transakcjach z „dźwignią” (dźwignia, kredyty zabezpieczone istniejącymi systemami gotówkowymi i płynnymi), podczas gdy systemy „antykruche” opierają się na gotówce i niewielkich inwestycjach w aktywa wysokiego ryzyka.
Według Taleba, światowy kryzys finansowy 2008 roku nastąpił z powodu kruchości nowych instrumentów finansowych – instrumentów pochodnych, obligacji kredytowych. Śledzenie popularnych transakcji finansowych na giełdzie może pomóc w szybszym ustaleniu początku kryzysu.
