Inflację lub wzrost cen towarów i usług można sklasyfikować na różnych podstawach. Na podstawie tempa wzrostu cen rozróżnia się pełzanie, galopowanie i hiperinflację.
Pojęcie galopującej inflacji
Dziś nie ma ostatecznej definicji galopującej inflacji. Niektórzy eksperci mają na myśli gwałtowny wzrost cen, inni - inflację o tempie wzrostu co najmniej 10-20%. Ponadto wśród ekonomistów nie ma jednego punktu widzenia na temat tego, czym konkretnie tempo wzrostu cen powinno charakteryzować galopująca inflacja. Niektórzy nazywają liczby 20%, 50%, 100%. Inni ekonomiści uważają, że mogą one sięgać nawet 200%.
Galopująca inflacja jest pośrednia między umiarkowaną a hiperinflacją. Umiarkowana inflacja jest normalnym zjawiskiem dla gospodarki rynkowej, roczny wzrost cen wynosi w tym przypadku około 3-5%. W przeciwieństwie do umiarkowanej inflacji, hiperinflacja jest trudna do kontrolowania. Hiperinflacja występuje w czasach kryzysu oraz w procesie transformacji lub radykalnego załamania struktury gospodarczej. Oznacza to gwałtowny wzrost cen powyżej 100%.
Prawie wszystkie stany przeszły galopującą inflację. Często towarzyszą temu zjawiska kryzysowe w gospodarce lub radykalne załamanie struktury gospodarczej. W wielu krajach odnotowano to w latach powojennych (1945-1952), kolejna fala jego rozprzestrzeniania się nastąpiła w latach 70., kiedy cena ropy gwałtownie wzrosła.
Charakterystyczne cechy galopującej inflacji
Ponieważ nie ma ogólnie przyjętych kryteriów ilościowych, za pomocą których można by określić inflację jako galopującą, pozostaje wykorzystanie jakościowych cech tego zjawiska.
Cechą galopującej inflacji jest to, że zwiększa ryzyko przy zawieraniu kontraktów długoterminowych, ponieważ waluta traci na wartości. Dlatego w tym okresie transakcje zawierane są w bardziej stabilnej walucie lub uwzględniane są w nich potencjalne wzrosty cen. Na przykład przy galopującej inflacji w Rosji w latach 90. ceny towarów i usług były podawane w dolarach.
Inną cechą galopującej inflacji jest to, że oczekiwania inflacyjne odgrywają ważną rolę w jej rozprzestrzenianiu się. Jednocześnie wzrostowi cen towarzyszy wzrost kosztów, co spowalnia wzrost gospodarczy ze względu na wzrost kosztów.
Przy galopującej inflacji ludność stara się zachować własne fundusze i jak najszybciej przekształcić je w niezawodne sposoby inwestowania. Na przykład w nieruchomościach lub, jeśli inflacji towarzyszy dewaluacja, w walucie.
Jednak wielkość depozytów w walucie krajowej spada w warunkach galopującej inflacji, pomimo niezwykle wysokich stóp procentowych. Jednocześnie banki odmawiają udzielania kredytów o stałym oprocentowaniu, w związku z czym rynek kredytowy znajduje się w stanie stagnacji, ponieważ kredytobiorcy wolą nie korzystać z takich kredytów.
Czy inflację można uznać za galopującą w Rosji? Odpowiedź na to pytanie będzie zależeć od tego, której gradacji należy przestrzegać. Jeśli przyjąć za podstawę tempo wzrostu cen, to w 2005 roku inflacja była już notowana na poziomie powyżej 10%. Jest prawdopodobne, że w 2014 r. również będzie na dość wysokim poziomie. Ale depozyty pozostały stabilne, pożyczki były udzielane na stałą stopę, dlatego zgodnie z formalnymi wskaźnikami inflacja nie może być jeszcze nazwana galopującą.
