Dewaluacja rubla to oficjalna deprecjacja jego kursu wobec walut innych krajów będących międzynarodowymi jednostkami rozliczeniowymi. Do lat 70. XX wieku termin „dewaluacja” oznaczał spadek realnej zawartości złota w jednostce monetarnej.
W Rosji dewaluację przeprowadza Bank Centralny. Kurs rubla jest powiązany z koszykiem walutowym składającym się z dwóch walut: 55% dolarów i 45% euro. Kurs rubla w naszym kraju jest płynny, zmienia się w paśmie walutowym, czyli minimalnej i maksymalnej wartości kursu rubla względem koszyka walut obcych. W przypadku dewaluacji Bank Rosji rozszerza korytarz walutowy. Odwrotnym efektem dewaluacji jest rewaluacja, czyli oficjalna aprecjacja waluty krajowej.
Istnieje dewaluacja oficjalna (otwarta) i ukryta. Przy otwartej dewaluacji Bank Centralny oficjalnie ogłasza dewaluację rubla, zdeprecjonowane banknoty są wycofywane z obiegu i wymieniane na nowe pieniądze. Ale jednocześnie ich stopa jest niższa, odpowiada wartości deprecjacji starego pieniądza. Z ukrytą dewaluacją państwo obniża realną wartość rubla w stosunku do koszyka walutowego, nie usuwając z obiegu zamortyzowanego pieniądza. Otwarta dewaluacja zawsze skutkuje niższymi cenami towarów. Z reguły ukryta dewaluacja nie prowadzi do zmian cen.
Termin „dewaluacja” jest często zastępowany terminem „inflacja”. W rzeczywistości te koncepcje są dość bliskie. Ale inflacja jest związana z siłą nabywczą rubla w kraju, podczas gdy dewaluacja jest związana z siłą nabywczą walut obcych. Czasami dewaluacja powoduje inflację w kraju. Jeśli waluty obce podlegają inflacji, to bez niej możliwa jest dewaluacja.
Konsekwencją dewaluacji rubla jest pobudzenie eksportu, ponieważ eksporter, wymieniając zarobioną walutę obcą na zdeprecjonowaną walutę krajową, otrzymuje dochód z dewaluacji. Ponadto w wyniku dewaluacji wzrasta popyt krajowy na dobra własnej produkcji, a tempo wydawania złota i rezerw walutowych maleje.
Najistotniejszą negatywną konsekwencją dewaluacji jest spadek zaufania do waluty krajowej - rubla. Dewaluacja prowadzi do wyższych cen towarów importowanych, stają się one mniej konkurencyjne w stosunku do swoich krajowych odpowiedników, przez co import jest ograniczony. Ponadto w wyniku dewaluacji depozyty w rublach ulegają amortyzacji, są drastycznie wycofywane z rachunków, a siła nabywcza ludności spada.
