Sprawozdania finansowe powinny w pełni odzwierciedlać informacje o sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i jego działalności gospodarczej. Pułapkami przy sporządzaniu sprawozdań finansowych są problemy z dokładnością i rzetelnością danych oraz kwestia zgodności raportowania z międzynarodowymi standardami.
Problemy z raportowaniem finansowym
Głównym problemem przy sporządzaniu sprawozdań finansowych jest możliwość wystąpienia błędów. Pojęcie błędu w sprawozdawczości finansowej definiuje się jako dostarczenie niedokładnych informacji. Wyróżnia się następujące rodzaje błędów: matematyczne, księgowe, błędnej interpretacji wyników działalności przedsiębiorstwa, błędy nieumyślne, błędy mające na celu oszustwo. Najbardziej problematyczne i trudne do wykrycia są błędy wynikające z błędnej interpretacji działalności gospodarczej.
W praktyce finansowej wszystkie błędy klasyfikuje się do następujących grup:
- celowe i niezamierzone błędy;
- błędy istotne i nieistotne;
- błędy okresu bieżącego i błędy okresów poprzednich.
Określono metody korekty błędów w sprawozdaniach finansowych, są dwa z nich: metoda korekty – polega na wykreśleniu błędnych danych i wskazaniu obok nich prawidłowych informacji, zawiera podpis osoby dokonującej korekty ze wskazaniem daty korekty;
druga metoda „reversal” stosowana jest w przypadku wprowadzenia błędnych informacji do państwowej bazy danych i polega na sporządzeniu sprawozdania księgowego, które wskazuje przyczyny błędu oraz opis samego błędu w odniesieniu do sprawozdań finansowych, w których popełniono błąd.
Przy korygowaniu błędów w sprawozdaniach finansowych rozróżnia się retrospektywne i prospektywne metody przeliczania danych. Metoda retrospektywna oznacza skorygowanie błędu w kolejnym zgłoszeniu po wykryciu wskazania błędnych danych. Obiecującym sposobem jest analiza wpływu błędu na wyniki odzwierciedlenia przyszłych okresów i odpowiednia korekta w raportach końcowych.
Zgodność sprawozdań finansowych z międzynarodowymi standardami
W związku z rozwojem stosunków międzynarodowych i efektywnością ekonomiczną współdziałania przedsiębiorstw z różnych krajów, pilnym problemem jest doprowadzenie sprawozdawczości podmiotu gospodarczego do standardów międzynarodowych. W tym celu w praktyce rachunkowości zostały opracowane dwie metody korekty sprawozdawczej: metoda przekształcenia i metoda rachunkowości równoległej.
Metoda transformacji raportowania obejmuje następujące etapy:
- analiza księgowa;
- przegrupowanie pozycji bilansu finansowego i innych danych zgodnie z normami międzynarodowego systemu stosunków finansowych;
- sporządzenie listy korekt w sprawozdawczości;
- sporządzanie poprawionych, przekształconych sprawozdań finansowych zgodnych z normami międzynarodowych systemów rachunkowości finansowej.
Metoda księgowości równoległej zakłada jednoczesne stosowanie krajowych i międzynarodowych standardów sprawozdawczości oraz odzwierciedlenie danych w dwóch systemach księgowych. Rachunkowość równoległa jest uważana za bardziej czasochłonną, ale także dokładniejszą niż metoda przekształcenia.