Aby uzyskać obiektywną ocenę stabilności finansowej, wypłacalności, działalności gospodarczej przedsiębiorstwa oraz efektywności jego działania, konieczna jest analiza jego kondycji finansowej. Przeprowadza się ją przy rozpatrywaniu kwestii udzielania kredytów organizacji, omawianiu perspektyw inwestycyjnych, wprowadzaniu wobec firmy procedur upadłościowych.
Analiza finansowa prowadzona jest na podstawie sprawozdań finansowych: bilans (formularz nr 1), rachunek zysków i strat (formularz nr 2), rachunek przepływów pieniężnych (formularz nr 4), załącznik do bilansu (formularz nr 5), nota wyjaśniająca i inne dokumenty. Jego metodologia opiera się na wyliczeniu współczynników charakteryzujących działalność finansową i gospodarczą przedsiębiorstwa: przeciętny miesięczny przychód, wskaźniki wypłacalności i stabilności finansowej, efektywność wykorzystania kapitału obrotowego, zysk i rentowność, działalność inwestycyjną.
Przede wszystkim określa się podstawowy wskaźnik - średni miesięczny przychód, który wskazuje poziom dochodów za okres sprawozdawczy i określa łączną wielkość zasobów finansowych organizacji. Większość pozostałych współczynników obliczana jest na podstawie jego wartości. Dodatkową cechą płynności finansów firmy jest udział gotówki w przychodach.
Następnie ustala się stopień wypłacalności, czyli stosunek wysokości zobowiązań długo- i krótkoterminowych do średniego miesięcznego przychodu, który określa ogólną sytuację zadłużenia przedsiębiorstwa wobec wierzycieli. Strukturę długu tworzy podział współczynnika pieniężnego na różne składniki: dług z tytułu kredytów bankowych i pożyczek dla organizacji i osób fizycznych, podatki i płatności na fundusze pozabudżetowe, inni wierzyciele poprzez podzielenie odpowiedniej wartości w bilansie przez średni miesięczny przychód.
Ważnym wskaźnikiem stabilności finansowej jest bieżący wskaźnik wypłacalności zadłużenia, który jest liczony jako stosunek zobowiązań krótkoterminowych do średnich miesięcznych zarobków. Określa termin ewentualnej spłaty obecnego zadłużenia wobec wierzycieli.
Ściśle związany z tym ostatnim wskaźnikiem jest wskaźnik pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami obrotowymi (płynność bieżąca), który jest liczony jako stosunek wartości aktywów obrotowych (zapasów, należności, środków pieniężnych, krótkoterminowych inwestycji finansowych) do bieżących zadłużenie. Charakteryzuje stopień zabezpieczenia zadłużenia wobec wierzycieli o szybko zbywalnym majątku. Dodatkowo podczas analizy działalności finansowo-gospodarczej wyliczany jest wskaźnik płynności bezwzględnej - stosunek kwoty krótkoterminowych inwestycji finansowych i środków pieniężnych do zobowiązań krótkoterminowych.
Stabilność finansową organizacji potwierdza obecność w obrocie kapitału własnego, czyli różnicy między kapitałem własnym a majątkiem trwałym, udział kapitału własnego w kapitale obrotowym (stosunek kapitału własnego w obiegu do kwoty kapitału), a także współczynnik autonomii - stosunek kapitału własnego do wartości majątku trwałego i obrotowego.
Dużą wagę przywiązuje się do wyposażenia organizacji w aktywa obrotowe. Analizując kondycję finansową, określa się ją jako stosunek majątku obrotowego do średnich miesięcznych zarobków, który charakteryzuje tempo obiegu środków zainwestowanych w aktywa obrotowe. Dodatkowo obliczany jest współczynnik kapitału obrotowego w produkcji i obliczeniach.
Jednym z kryteriów efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstwa jest rentowność. W analizie zrównoważonego rozwoju określa się zwrot z kapitału własnego (iloraz z podzielenia zysku brutto przez kwotę aktywów obrotowych) oraz zwrot ze sprzedaży (stosunek zysku do przychodów, pokazujący ile rubli zysku uzyskano w wyniku sprzedaż towarów i usług na 1 rubel przychodu).
Dodatkowo potencjalnych inwestorów może zainteresować wskaźnik aktywności inwestycyjnej, który jest obliczany poprzez podzielenie kwoty inwestycji w aktywa trwałe i długoterminowe inwestycje finansowe przez łączną wartość aktywów trwałych. Charakteryzuje strategie rozwoju organizacji, modyfikację i doskonalenie mienia.
